JavasScript Veri Türleri (8.Ders)

JavaScript değişkenleri birçok veri türüne sahip olabilir: sayılar, dizeler, nesneler ve daha fazlası:

var length = 16;                                   // Number (Sayı)
var lastName = "Kükrer ";                          // String (Dize)
var x = {firstName:"Kemal", lastName:"Kükrer"};    // Object (Nesne)

Programlamada veri türleri önemli bir kavramdır. Değişkenler üzerinde çalışabilmek için tür hakkında bir şeyler bilmek önemlidir. Veri türleri olmadan bir bilgisayar aşağıdaki işlemi güvenli bir şekilde çözemez:

var x = 12 + "Chevrolet";
Sonuç:12Chevrolet

On ikiye “Chevrolet” eklemek mantıklı mı? Bir hata mı üretecek yoksa bir sonuç mu? JavaScript yukarıdaki örneği şu şekilde ele alacaktır:

var x = "12" + "Chevrolet";

Bir sayı ile bir dizi toplarken, JavaScript numarayı da dizi olarak görür.

var x = 16 + 4 + "Chevrolet";

Sonuç:20Chevrolet

JavaScript ifadeleri soldan sağa doğru değerlendirir. Yukarıdaki işlemde 16 ile 4 toplandıktan sonra ifade sayı ve dizinin toplanması sonucu diziye çevrilir.

var x = "Chevrolet" + 16 + 4;

Sonuç:Chevrolet164

Yukarıdaki örnekte gördüğümüz gibi önce bir dizi var elimizde fakat daha sonra karşımıza iki sayı çıkıyor, fakat JavaScript’te işlemler soldan sağa doğru yapıldığı için işlemdeki iki sayı toplanmadan ifade direk diziye çevrildi.

JavaScript Veri Türleri Dinamiktir

Bu ne demek, yani JavaScriptte bir değişkene önce sayı daha sonra dizi olarak atayabiliriz. Örneğe bakalım.

var x;           // X burada tanımsızdı.
x = 5;           // X burada sayı.
x = "John";      // X burada dizi.
Sonuç: x:John yani bir dizi.

JavaScript soldan sağa ve yukarıdan aşağıya çalıştığı için gördüğünüz gibi son değer dizi olarak kaldı.

JavaScript String (Diziler)

Dizeler tırnak işaretleri ile yazılır. Tek veya çift tırnak kullanabilirsiniz:

var arabaMarkasi1 = "Tofaş";   // iki tırnak kullanıldı.
var arabaMarkasi2 = 'Şahin';   // tek tırnak kullanıldı. 
(Tercih sizin ikisini de kullanabilirsiniz.)

Aşağıda örnekte çift tırnak ile tek tırnağın beraber kullanımlarını göreceksiniz.

En mantıklısı aslında her zaman çift tırnak kullanmak kullanmak. Yazı içinde de tek tırnak kullanmak. Fakat yine duruma göre farklı kullanımlarını örnekte görebilirsiniz.

var answer1 = "Ali'nin Babası";   // Çift Tırnağın içinde tek tırnak
var answer2 = "Bak ata 'Ali'";    // Çift tırnağın içinde iki tane tek tırnak
var answer3 = 'Bak ata "Ali"';    // Tek tırnağın içinde iki tane çift tırnak

Dizeler konusunu ileriki bölümlerde daha detaylı işleyeceğiz.

Javascript Numbers (Sayılar)

JavaScript’te sayılarda bir veri tipi.

var x1 = 34.00;     // Bu sayı nndalık kısmıyla
var x2 = 34;        // Ondalıksız yazıldı.İki sayıda aynı.

Ekstra büyük veya ekstra küçük sayılar bilimsel (üstel) gösterimle yazılabilir:

var y = 123e5;      // 12300000
var z = 123e-5;     // 0.00123

Gördüğünüz gibi 123'tens sonra
5 tane sıfır var.
123e5 dersek 12.300.000 
sayısını yazmış oluruz.
Kolaylık.

Sayılar konusunu ileride daha detaylı olarak işleyeceğiz.

JavaScript Booleans (Boomerang gibi)

Booleanlar sadece yalnızca iki değeri olabilir: doğru veya yanlış, yani true ve false dönerler.

var x = 5;
var y = 5;
var z = 6;
(x == y)       // Returns true
(x == z)       // Returns false

Yukarıda örnekte görüldüğü gibi x z’ye eşitlenirse false verecektir program.

Booleans genellikle koşullu testlerde kullanılır. Koşullu testler hakkında daha fazla bilgiyi bu öğreticinin ilerleyen bölümlerinde bulacaksınız.

JavaScript Arrays (Dizeler)

JavaScript dizeleri köşeli parantez ile yazılır. Dize öğeleri virgülle ayrılır.

var arabalar = ["Tofaş", "Şahin", "Kartal"];

Yukarıdaki kod, üç öğe (araba adları) içeren otomobil adlı bir diziyi bildirir (oluşturur):

Arrayler sıfır tabanlıdır, yani ilk öğe [0], ikinci öğe [1] vb. Anlamına gelir.

Bu öğreticinin ilerleyen bölümlerinde diziler hakkında daha fazla bilgi edineceksiniz.

Yani Tofaşı çağırmak istediğinde [0] kullanmalısınız.

JavaScript Objects (Nesneler)

JavaScript nesneleri süslü parantezlerle {} yazılır.

Nesne özellikleri, virgülle ayrılmış olarak ad: değer çiftleri olarak yazılır.

var köpek = {isim:"Ali", soyİsim:"Kükrer", yaş:5, gozRengi:"Kahverengi"};

Yukarıda örneğimizde gördüğünüz gibi nesnenin özelliklerine “değer çiftleri” diyoruz. Bu değer çiftleri virgüllerle ayrılmış bir şekilde yazılıyor.

isim, soyİsim, yaş, gozRengi 4 özellik (properties) var gördüğünüz gibi.

The typeof Operator

Bir JavaScript değişkeninin türünü bulmak için JavaScript typeof operatörünü kullanabilirsiniz.

Typeof operatörü bir değişkenin veya ifadenin türünü döndürür:

typeof ""            //Sonuç   "string" döner
typeof "Ali"         //Sonuç   "string" döner
typeof "Ali Kükrer"  //Sonuç   "string" döner

typeof 0              // Sonuç "number" (sayı) döner
typeof 314            // Sonuç "number" (sayı) döner
typeof 3.14           // Sonuç "number" (sayı) döner
typeof (3)            // Sonuç "number" (sayı) döner
typeof (3 + 4)        // Sonuç "number" (sayı) döner

Undefined (Tanımsız)

JavaScript’te, değeri olmayan bir değişkenin değeri undefined ‘dır. Türü de tanımsızdır. ( undefined )

var car;    // değer atanmamış ve türü belli değil. (Undefined)

car = undefined;    // Değer ve tür burada tanımsız (undefined)

Empty Values (Boş Değerler)

Boş bir değerin tanımsız ile ilgisi yoktur. Boş bir dizenin hem geçerli bir değeri hem de türü vardır.

var araba = "";    // Değeri "", türü ise "string" ' dir.

Null (Hiçbir şey)

JavaScript’te null “hiçbir şey”dir. Mevcut olmayan bir durum ortaya çıktığında kullanılıyor. İlginçtir ki null veri tipi aynı zamanda bir nesnedir (object).

Bir nesneyi null değerine ayarlayarak boşaltabilirsiniz:

var person = {firstName:"John", lastName:"Doe", age:50, eyeColor:"blue"};
person = null;    // değerimiz boş olmasına rağmen nesnemiz hala object olarak gösteriliyor

Bir nesneyi tanımsız olarak ayarlayarak da boşaltabilirsiniz:

var person = {firstName:"John", lastName:"Doe", age:50, eyeColor:"blue"};
person = undefined;   // hem tür hem de değeri undefined.

Farkettiyseniz null ile boşaltırsak değerimiz hala Object kalıyor, fakat undefined ile boşaltırsak değerimiz ve türümüz (type of yaptığımızda) o da tanımsız oluyor.

Undefined ve Null Arasındaki Fark

undefined ve null değerleri eşit, ancak türleri farklıdır:

typeof undefined           // undefined
typeof null                // object

null === undefined         // false
null == undefined          // true

Primitive Data (İlkel Veriler)

İlkel veri değeri, ek özellikleri ve yöntemi olmayan tek bir basit veri değeridir.

Typeof operatörü şu ilkel türlerden birini döndürebilir:

string
number
boolean
undefined

typeof "John"              // Returns "string"
typeof 3.14                // Returns "number"
typeof true                // Returns "boolean"
typeof false               // Returns "boolean"
typeof x                   // Returns "undefined" (if x has no value)

Complex Data (Karmaşık Veriler)

The typeof operator can return one of two complex types:

function
object

Typeof operatörü nesneler, diziler ve null için “object” değerini döndürür.

Typeof operatörü fonksiyonlar için “object” döndürmez.

typeof {name:'John', age:34} // Returns "object"
typeof [1,2,3,4]             // Returns "object" (not "array", see note below)
typeof null                  // Returns "object"
typeof function myFunc(){}   // Returns "function"

JavaScript dizilerinde nesneler olduğu için typeof operatörü diziler için “object” değerini döndürür.

Bir dersimizin daha sonuna geldik çocuklar. Bir sonraki dersimiz “functions” yani fonksiyonları işleyeceğiz.

Sağlıkla kalın.