JavaScript Fonksiyonlar (9.Ders)

JavaScript fonksiyonları, belirli bir görevi gerçekleştirmek için tasarlanmış bir kod bloğudur.

“Bir şey” onu çağırdığında bir JavaScript fonksiyonu yürütülür.

Örneğin;

function myFunction(p1, p2) {
  return p1 * p2;   // Fonksiyon p1 ile p2 çarpımını döndürür. Çünkü arada * operatörü var. Toplama olsaydı toplama döndürürdü.
}

JavaScript Fonksiyon Söz Dizimi (Syntax)

Bir JavaScript Fonksiyonu söz dizimi, function anahtar sözcüğünün ardından bir isim ve bir parantez ile yapılır.

Fonksiyon isimi harfler, rakamlar, alt çizgiler ve dolar işaretleri olabilir.

Parantezin içinde ise parametreler virgülle ayrılabilir.(parametre1, parametre2, parametre3,…) gibi.

İşte bu şekilde fonksiyonu çağırırız. Peki fonksiyonu nereye yazarız ?

Fonksiyon tarafından yürütülecek kod, küme parantezlerinin içine yerleştirilir: { }

Mac’te küme parantezi yapmak için alt+7 “{” ve alt+0 “}” yapabilirsiniz.

function isim(parametre, parametre, parametre) {
  // kod burada çalıştırılacak.
}

Fonksiyon parametreleri () içinde tanımlanır.

Fonksiyonun bağımsız değişkenleri yani parametreler fonksiyon çağrıldığında bazı değerler alır.

Fonksiyonun içinde bu argümanlar yerel değişken olarak davranırlar.

Bir fonksiyon hemen hemen diğer tüm programlama dilleriyle aynı prosedüre sahiptir.

Fonksiyon Çağırma

“Bir şey” fonksiyonu çağırdığında fonksiyon içindeki kod yürütülür:

Bir olay olduğunda örneğin kullanıcı bir butona tıkladı.
JavaScript kodunda çağrıldığında.
Otomatik olarak çağrıldığında (self invoked)

Bu derste ileride fonksiyon çağırma hakkında daha fazla bilgi edineceksiniz.

Fonksiyon Return

JavaScript bir return ifadesine ulaştığında, fonksiyon yürütmeyi durdurur.

Fonksiyon bir ifadeden çağrıldıysa, JavaScript çağırma ifadesinden sonra kodu çalıştırmak için return yapar yani geri döner.

Fonksiyonlar sıklıkla bir dönüş değeri (return value) hesaplar. Bu dönüş değeri (return value) arayan değere (caller) geri verilir.

Örnek:

var x = myFunction(4, 3);   // Function is called, return value will end up in x

function myFunction(a, b) {
  return a * b;             // Function returns the product of a and b
}

Matematikteki fonksiyonlar gibi yukarıdaki denklemde önce tarifi yazıyoruz daha sonra bu tarif standart fonksiyonumuzun içinde kullanılıyor. Çıkan sonuç ise yazdırma kodlarıyla yazıldı.

Neden Fonksiyonlar ?

Kodu yeniden kullanabilirsiniz: Kodu bir kez tanımlayın ve birçok kez kullanın.

Farklı sonuçlar elde etmek için aynı kodu farklı argümanlarla birçok kez kullanabilirsiniz.

Örneğin aşağıdaki kodlarla Fahrenheit’i Celsius’a dönüştürelim:

function toCelsius(fahrenheit) {
  return (5/9) * (fahrenheit-32);
}
document.getElementById("demo").innerHTML = toCelsius(77);

Fahrenheit Celsius’a çevrilirken °F’tan 32 çıkartılır ve 5/9 ile çarpılır.

Örneğin 41 °F’i °C’a çevirirken 41-32 = 9 x 5/9 = 1°

Ek Bilgi Göz Çıkarmaz: Bu arada Mac’te sıcaklık işareti yapmak için alt+shift+8 tuşuna basmanız yeterli.

() Operatörü İşlevi Çağırır

Yukarıdaki örnekte toCelsius fonksiyon nesnesini ifade eder, ve toCelsius () fonksiyon sonucunu ifade eder.

() İçermeyen bir fonksiyona erişmek, fonksiyon sonucu yerine fonksiyon tanımını döndürür:

function toCelsius(fahrenheit) {
  return (5/9) * (fahrenheit-32);
}
document.getElementById("demo").innerHTML = toCelsius;

Fonksiyon Sonucu:function toCelsius(fahrenheit) {
  return (5/9) * (fahrenheit-32);
}

Değişken Değerleri Olarak Kullanılan Fonksiyonlar

Fonksiyonlar, tüm formül, atama ve hesaplama türlerinde değişkenleri kullandığınız gibi kullanılabilir.

Bir fonksiyonun dönüş değerini depolamak için bir değişken kullanmak yerine:

var x = toCelsius(77);
var text = "The temperature is " + x + " Celsius";

Fonksiyonu doğrudan değişken bir değer olarak kullanabilirsiniz:

var text = "The temperature is " + toCelsius(77) + " Celsius";

İlerleyen derslerimizde fonksiyonlar hakkında çok daha fazla şey öğreneceksiniz.

Yerel Değişkenler

JavaScript fonksiyonu içinde bildirilen değişkenler, işleve YEREL olur.

Yerel değişkenlere sadece fonksiyon içinden erişilebilir.

// buradaki kodlar arabaMarkasi'ni kullanamaz
function myFunction() {
  var arabaMarkasi = "Tofaş";
  //buradaki kodlar arabaMarkasi'ni kullanir
}

// buradaki kodlar arabaMarkasi'ni kullanamaz

Yukarıda gördüğünüz gibi fonksiyon küme parantezlerinin içindeki değişkenler yalnız küme parantezlerinde kullanılabilir. Fonksiyon dışında kullanılamaz.

Yerel değişkenler yalnızca fonksiyonlar içinde tanındığından, aynı ada sahip değişkenler farklı fonksiyonlarda kullanılabilir. Yani aynı adama sahip başka bir değişkeni başka bir fonksiyonda kullanabiliriz. Fakat bu konuda kafa karışıklığı yaratmamak adına her zaman önce kendi mantığınız sonra programı okuyacak kişiyi düşünerek isimlendirme yapmanız daha mantıklıdır.

Bir fonksiyon başladığında yerel değişkenler oluşturulur ve işlev tamamlandığında silinir.

Bir sonraki dersimizde görüşmek üzere. Bu arada bir sonraki Dersimiz Javascript Objects yani nesneleri işleyeceğiz. Si yu.